Ο Βόλος είναι πόλη της Θεσσαλίας, χτισμένη στον μυχό του Παγασητικού κόλπου, κοντά στην θέση της αρχαίας Ιωλκού στους πρόποδες του Πηλίου. Είναι επίσης μία από τις πιο μεγάλες πόλεις και ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Ελλάδας. Ο μόνιμος πληθυσμός του διευρυμένου Δήμου Βόλου, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, ανέρχεται σε 144.449 κατοίκους, του πολεοδομικού συγκροτήματος Βόλου σε 125.248, ενώ η πόλη του Βόλου έχει πληθυσμό 86.046 μόνιμους κατοίκους (2011)
Η προέλευση του ονόματος Βόλος δεν είναι πλήρως τεκμηριωμένη. Κατά ορισμένους, η λέξη Βόλος αποδίδεται σε παραφθορά του αρχαίου ονόματος Ιωλκός (Ιωλκός > Γιωλκός > Γώλος > Βώλος ή Βόλος). Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι η ονομασία Βόλος προήλθε από το όνομα Φόλος, που κατά την μυθολογία ήταν πλούσιος γαιοκτήμονας της περιοχής. Κατά μία τρίτη εκδοχή (βλ. “Η επανάσταση της Θετταλομαγνησίας, του Γ. Κορδάτου), η λέξη Βώλος ή Βόλος προέρχεται από την σλαβική θεότητα “Βόλος” ή “Βέλες” και είναι αντίστοιχη της ελληνικής αρχαίας θεότητας Δήμητρα, όπως και λεγόταν η πόλη παλιότερα – “Δημητριάδα”. Τέλος, κατά μία τέταρτη εκδοχή, η ονομασία Βόλος είναι παραφθορά της ιταλικής λέξης golfo, που σημαίνει κόλπος. Γεγονός πάντως είναι ότι το τοπωνύμιο Βόλος εμφανίστηκε γύρω στον 14ο αι. και χρησιμοποιήθηκε πρώτα για το χωριό που είναι χτισμένο στους πρόποδες του Πηλίου και που σήμερα αποκαλείται Άνω Βόλος.
Η περιοχή της Μαγνησίας αναφέρεται σε μερικούς από τους πιο σημαντικούς ελληνικούς μύθους.
Γενάρχης της περιοχής υπήρξε ο Μάγνης, του Άργου ή του Δία ή γιος του Αιόλου, ο οποίος εγκαταστάθηκε στο Πήλιο. Στο Πήλιο κατοικούσαν οι Κένταυροι, ιππόμορφα όντα που προήλθαν από την ένωση του Ιξίωνα και της Νεφέλης. Γνωστός Κένταυρος της μυθολογίας ήταν ο Χείρων, ο οποίος μεσολάβησε για τον γάμο του Πηλέα με την Θέτιδα, που έγινε στο Πήλιο. Στην διάρκεια του γάμου και εξαιτίας του μήλου της Έριδος, προκλήθηκε ο Τρωικός πόλεμος.
Κοντά στον σοφό Κένταυρο Χείρωνα μαθήτευσε ο Ασκληπιός, πατέρας της ιατρικής, καθώς και ο Αχιλλέας. Από την Μαγνησία, επίσης, ξεκίνησε η Αργοναυτική εκστρατεία, που σχετίζεται ιστορικά με την απαρχή της τεχνικής επεξεργασίας του χρυσού στον ελλαδικό χώρο.
Ο Βόλος είναι μία από τις ομορφότερες πόλεις της ελληνικής επικράτειας. Ο πλούτος της περιοχής και η μεγάλη του ιστορία αποτυπώνονται στην αρχιτεκτονική δομή της πόλης, που αποπνέει αυτοπεποίθηση και αρχοντιά. Τα πολλά αρχοντικά, τα δημόσια μέγαρα, μουσεία βιομηχανικές εγκαταστάσεις των αρχών του 20ου αιώνα και οι ιστορικές εκκλησίες κάνουν την περιήγηση στον Βόλο πραγματικά απολαυστική.
Η θάλασσα δημιουργεί ένα υπέροχο παραλιακό μέτωπο με γραφικά μαγαζιά, ανάμεσά τους και τα περίφημα τσιπουράδικα, όπου θα απολαύσετε το παραδοσιακό τσίπουρο και ξεχωριστούς θαλασσινούς μεζέδες. Η πεζοδρομημένη παραλιακή λεωφόρος Αργοναυτών και το επιβατικό λιμάνι στο δυτικό άκρο της, με την εκπληκτική θέα προς το ανοικτό πέλαγος, είναι το δημοφιλέστερα σημεία συνάντησης και περιπάτου για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της πόλης. Τα αξιοθέατα του Βόλου είναι τόσα πολλά, που θα χρειαστείτε όλες σας τις δυνάμεις για μια πλήρη περιήγηση. Αν το περπάτημα σας κουράζει, μην ανησυχείτε καθόλου. Με ένα εκτεταμένο δίκτυο ποδηλατοδρόμων 10 χλμ. και χιλιάδες ποδήλατα να κινούνται αθόρυβα και οικολογικά το «έργο» σας θα γίνει πιο ευχάριστο και σίγουρα πιο ξεκούραστο! Τα σπουδαία βιομηχανικά κτίρια, σημαντικά δείγματα της οικονομικής άνθησης του Βόλου το α’ μισό του 20ου αι. σίγουρα θα κερδίσουν την προσοχή σας. Η μεγάλη συνοικία της Νέας Ιωνίας, δημιούργημα του προσφυγικού πληθυσμού από τη Μικρά Ασία, έχει διαμορφώσει σε σημαντικό βαθμό τη φυσιογνωμία της πόλης. Τα αστικά μέγαρα στο κέντρο, προς το λιμάνι και το σιδηροδρομικό σταθμό, αλλά και οι εργατικές συνοικίες στα περίχωρα, αποτελούν ένα ενιαίο οικιστικό πλαίσιο, ιδιαίτερα γοητευτικό.
Οι οδοί Ιάσονος, Δημητριάδος και Ερμού μαζί με τους κάθετους δρόμους (πολλοί από τους οποίους έχουν πεζοδρομηθεί) συγκροτούν την «καρδιά» του ιστορικού κέντρου, όπου συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο μέρος της εμπορικής κίνησης και της νυκτερινής ζωής, με πρωταγωνιστές τους φοιτητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας που αποτελούν ζωντανό κύτταρο της πόλης.
Αξίζει ακόμα να επισκεφθείτε:
– Την πεζοδρομημένη λεωφόρο Αργοναυτών, στην οποία ξεχωρίζουν η «Αργώ» (στο λιμάνι), έργο του γλύπτη Νικόλα και «σήμα κατατεθέν» της πόλης, αλλά και το σκαρί της σύγχρονης Αργούς (κατασκευασμένο κατ’ εικόνα του αρχαίου), ένα σπουδαίο ναυπηγικό επίτευγμα, που γεμίζει με συγκίνηση τους ρέκτες της ιστορίας.
– Το πανέμορφο κτίριο Παπαστράτου (1926) με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, που σήμερα φιλοξενεί υπηρεσίες και σχολές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
– Τη συνοικία «Παλιά» στον δυτικό τομέα του Βόλου – υπολογίζεται πως κατοικείται διαρκώς από το 3.000 π.Χ., ενώ σύμφωνα με μια εκδοχή ταυτίζεται με την αρχαία Ιωλκό – για να θαυμάσετε τα ρωμαϊκά λουτρά, τα ερείπια του κάστρου (μέσα 6ου αι. μ.Χ.), την οθωμανική πυριτιδαποθήκη (1600), την πλατεία Αγίων Θεοδώρων και το πρώην εργοστάσιο Τσαλαπάτα (1925), που σήμερα στεγάζει το Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας.
– Την δενροσκεπή πλατεία Ρήγα Φεραίου – την μεγαλύτερη της πόλης – με το εντυπωσιακό Δημαρχείο και το κτίριο του Δημοτικού θεάτρου με τη μεγαλύτερη σκηνή των Βαλκανίων.
– Το μεγάλο πάρκο του Αγίου Κωνσταντίνου με την ομώνυμη εκκλησία (έργο του σημαντικού αρχιτέκτονα Αρ. Ζάχου, 1936) και το πάρκο Αναύρου με την υπαίθρια γλυπτοθήκη.
– Το κινηματοθέατρο Αχίλλειο (1925)σε σχέδια του αρχιτέκτονα Κ. Αργύρη.
– Τον κατάφυτο λόφο Γορίτσας με την ομώνυμη εκκλησιά της Παναγιάς (1892)στην κορυφή για μια πανοραμική θέα της πόλης και την Παναγιά της Τρύπας, χτισμένη σε σπηλιά, δίπλα στη θάλασσα.
Από τον Βόλο ξεκινάει το ταξίδι
Λίγα χλμ. δυτικά της πόλης, βρίσκονται οι αρχαιολογικοί χώροι του Σέσκλου (ο οικισμός χρονολογείται στο 6.000 π.Χ και είναι ο αρχαιότερος της Ευρώπης)και του Διμηνίου, που είναι ο πιο γνωστός προϊστορικός οικισμός της Ελλάδας και ο σημαντικότερος της νεώτερης Νεολιθικής Περιόδου.
Προς τα βόρεια και ανατολικά, αναπτύσσεται ο επιβλητικός ορεινός όγκος του Πηλίου, του μυθικού βουνού των θρύλων και των Κενταύρων, από τα ομορφότερα και γοητευτικότερα της Ελλάδας. Στο βουνό υπάρχουν δεκάδες ξακουστά παραδοσιακά χωριά κτισμένα με τη μοναδική πηλιορείτικη αρχιτεκτονική (τα περισσότερα από τον 15ο-16ο αι.), ενώ κοντά στο χωριό Χάνια λειτουργεί σύγχρονο χιονοδρομικό κέντρο. Αξέχαστη εμπειρία αποτελεί η διαδρομή που ακολουθεί ο θρυλικός «μουτζούρης», το ατμήλατο τραίνο του Πηλίου, (λειτουργεί, με διαλείμματα, από το 1895 και συνδέει το χωριό Λεχώνια, κοντά στη θάλασσα, με το κεφαλοχώρι Μηλιές, σε υψόμετρο 400 μ.). Η πανέμορφη διαδρομή δίνει την ευκαιρία στους επιβάτες να απολαύσουν το εντυπωσιακό τοπίο του βουνού, τη θέα στη θάλασσα και τα υπέροχα ορεινά χωριά. Σημειώνεται, ακόμα, ότι σε πολλές περιοχές του Πηλίου πραγματοποιούνται οργανωμένα προγράμματα εναλλακτικού τουρισμού (ιππασία, πεζοπορία, οικοτουριστικές διαδρομές κ.α.).
